Historia Szkoły

I Liceum Ogółnokształcące im Seweryna Goszczyńskiego w Nowym Targu jest najstarszą szkołą średnią na Podhalu. Idea założenia w Nowym Targu "ośrodka wyższej oświaty" powstała już w 1862 r. Wtedy to z inicjatywy Adolfa Tetmajera z Ludźmierza - marszałka powiatu nowotarskiego - Wydział Powiatowy Nowotarski wystosował do Rady Gminnej w Nowym Targu petycję sugerującą utworzenie w mieście ośrodka gimnazjalnego. Starania trwały długo, gdyż dopiero w 1904 r. gmina uzyskała pozwolenie na utworzenie gimnazjum cesarsko-królewskiego z polskim językiem wykładowym. Od 1906 r. do dnia dzisiejszego gimnazjum funkcjonuje we wspaniałym gmachu, zaprojektowanym przez architekta Teodora Mariana Talowskiego a wybudowanym pod kierunkiem inż. Eugeniusza Katerli.

Pierwszym dyrektorem naszej szkoły został wybitny historyk dr Kazimierz Krotoski, a wśród pierwszych członków grona profesorskiego znaleźli się: ks. Jan Bułat, Cyprian Kamecki i Andrzej Stasicki. Nauczycielami Gimnazjum byli między innymi: dr Edward Lubicz-Niezabitowski - późniejszy Rektor Uniwersytetu Poznańskiego, oraz niedawno zmarły profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego - Roman Stopa, światowej sławy językoznawca.

Już w pierwszych latach istnienia Gimnazjum stało się prężnym ośrodkiem intelektualnym i kulturalnym. Gdy nadszedł rok 1914 profesorowie i uczniowie naszego gimnazjum stanęli w pierwszych szeregach żołnierzy walczących o wolność ojczyzny zarówno w Legionach Polskich jak i w armii austro - węgierskiej. Wielu z wojny nie powróciło. Ich nazwiska upamiętnia Tablica Pamiątkowa wmurowana w 1922 r. przy głównym wejściu do budynku. W chwili, gdy front rosyjsko-austriacki zbliżał się ku Gorcom, gmach gimnazjum pełnił rolę szpitala Czerwonego Krzyża. W pierwszych latach niepodległości cała gimnazjalna społeczność walnie przyczyniała się do budowania zrębów państwowości. Wielu uczniów walczyło w obronie Lwowa, uczestniczyło w powstaniach śląskich i w wojnie 1920 r.

Zawsze w naszej szkole wielki nacisk kładziono na wykształcenie i wychowanie ucznia. Temu celowi służyły liczne zajęcia praktyczne, wykłady zapraszanych gości i zajęcia pozalekcyjne. Istotne było kształtowanie postaw szacunku dla tradycji. Dlatego patronem Gimnazjum obrany został Seweryn Goszczyński, wybitny romantyczny poeta, odkrywca Tatr i Podhala dla literatury polskiej, uczestnik Powstania Listopadowego 1830 r. W gimnazjum wydawano czasopisma, działał teatr, chór i liczne koła zainteresowań.

11 listopada 1939 r. ówczesny dyrektor Ludwik Czech otrzymał rozkaz władz okupacyjnych zamknięcia szkoły aż do odwołania. Natychmiast przystąpiono do organizowania tajnego nauczania, na którego czele stanął nauczyciel gimnazjum Pius Jabłoński. Wśród profesorów i uczniów Gimnazjum walczących na frontach drugiej wojny światowej byli zarówno polegli w kampanii wrześniowej, pod Monte Cassino, jak i zamordowani w obozach hitlerowskich i łagrach sowieckich. Świadczy o tym druga Tablica Pamiątkowa odsłonięta w roku 1964.

Po wojnie, w zmienionych warunkach politycznych, szkoła już jako Liceum Ogólnokształcące szybko przystąpiła do reaktywowania swojej działalności. Trudności były duże, zarówno finansowe jak i ideologiczne. W dobie stalinowskiej pojawiły się oskarżenia o prowadzenie działalności antypaństwowej przez profesorów i uczniów. Piętno na życiu szkoły odcisnął zarówno rok 1956, jak i 1980.

Dzisiaj należymy do grona najprężniejszych ośrodków wychowawczych, dydaktycznych i kulturalnych Podhala. Mury naszego gimnazjum-liceum opuściło wiele znakomitych postaci, które na trwałe wpisały się w historię regionu i kraju.

9 i 10 września 1994 r. obchodziliśmy uroczyście 90 rocznicę powstania naszej szkoły. Z tej okazji ukazała się również książka "Z dziejów Gimnazjum im. Seweryna Goszczyńskiego", w której zawartych jest więcej ciekawych informacji związanych z historią szkoły.

1 września 1995 r. w czasie inauguracji nowego roku szkolnego, dyrektor Zespołu Szkół Ogólnokształcących mgr Franciszek Janczy podpisał z Jego Magnificencją Rektorem Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. dr hab. Aleksandrem Kojem "Porozumienie w sprawie patronatu i współpracy".